Bệnh lý về mũi và xoang mũi

Xoang là các hốc xương đổ vào và thông khí với mũi qua các lỗ nhỏ gọi là lỗ xoang (hình dưới: Hình ảnh nội soi và CT scan xoang).

Có 2 xoang hàm trên nằm bên dưới mắt và ngay phía trên răng, 2 xoang sang nằm giữa, 2 xoang trán nằm ở hai bên, và 2 xoang bướm nằm phía sau mắt. Ngoại trừ xoang hàm trên, tất cả các xoang khác đều rất gần với mắt và não.

Bên trong mũi và xoang được lót bằng màng nhầy gọi là niêm mạc. Lớp niêm mạc này phần lớn giống với niêm mạc của thanh quản và phổi, điều này giải thích rằng khi xác định bệnh về xoang, người ta thường xem bệnh nhân có bệnh lý gì về phổi nữa không. (chẳng hạn hen xuyễn).

Bệnh về mũi

1. Viêm mũi cấp: thường do vi-rút gây ra với triệu chứng thường gặp là chảy mũi và tắc mũi. Nếu dịch mũi có màu vàng hoặc xanh thì là có dấu hiệu nhiễm khuẩn. Triệu chứng thường hết trong vài ngày. Tình trạng này được được điều trị bằng thuốc để cải thiện hơi thở qua mũi và giảm xuất tiết dịch mũi.
2. Viêm mũi mãn tính: với tình trạng này, triệu chứng thường kéo dài vài tuần hoặc thậm chí vài tháng. Triệu chứng bao gồm tắc mũi, chảy dịch mũi, khó nhận biết mùi vị. Trong trường hợp dị ứng mũi, bạn cũng có thể bị đỏ mũi và chảy nước mắt.

Thăm khám tai mũi họng qua nội soi mũi xoang cần được thực hiện để xác nhận chẩn đoán. Tắc mũi là do niêm mạc mũi bị sưng, hầu hết là ở cuốn mũi. 20% trường hợp là do dị ứng. Việc điều trị chủ yếu là rửa mũi hàng ngày bằng dung dịch muối chlorid 0.9% và xịt mũi bằng thuốc chứa cortisone. Thời gian điều trị có thể kéo dài vài tuần, thậm chí vài tháng. Việc điều trị bằng cortisone rất hiệu quả và không có tác dụng phụ do cortisone dùng qua đường miệng.

Nếu điều trị bằng thuốc không có tác dụng và tình trạng nghẹt mũi không đỡ, hiện có nhiều giải pháp phẫu thuật. Thủ thuật được thực hiện qua nội soi, kỹ thuật ít xâm lấn dưới gây mê cục bộ hoặc gây mê toàn thân. Mục tiêu của việc điều trị là nhằm giảm kích thước cuốn mũi và cải thiện tình trạng thở.

Có nhiều loại kỹ thuật thường chỉ cần lưu viện một ngày:

• Đốt cuốn mũi,
• Cắt bỏ một phần cuốn mũi dưới (hình dưới)

Bệnh về xoang mũi

Viêm xoang là tình trạng viêm niêm mạc xoang, có thể cấp hoặc mãn tính.

Viêm xoang cấp tính: rất phổ biến. Triệu chứng thường là đau vùng xoang bị ảnh hưởng, thường kèm theo chảy máu và nghẽn mũi ở cùng một bên. Viêm xoang cấp tính thường là do nhiễm trùng.

Vào buổi thăm khám, bác sĩ Tai mũi họng sẽ tiến hành nội sọi mũi. Đây là thủ thuật đơn giản, có thể giúp bác sĩ nhìn thấy mủ ở hốc xoang. Nội soi thường đủ để chấn đoán, một số ít các trường hợp có thể cần chụp CT scan. Điều quan trọng là loại trừ nguyên nhân do nhiễm trùng rang gây ra.

Nếu được điều trị bằng thuốc kháng sinh, thuốc co mạch (otrivine) và rửa mũi, bệnh nhân có thể đỡ trong vài ngày. Một số ít trường hợp viêm xoang cấp tính có thể có biến chứng liên quan đến mắt và/ hoặc não. Những trường hợp này có thể cần chụp CT scan hoặc cộng hưởng từ và nội soi điều trị ngoại khoa và lưu viện. 

Viêm xoang mãn tính: là tình trạng viêm xoang lặp đi lặp lại hoặc lâu dài với các triệu chứng như nghẽn mũi và không ngửi được mùi vị. Viêm xoang mãn tính hầu hết là do viêm phần niêm mạc mũi mà không có nhiễm trùng. Nhìn chung tình trạng này không gây đau trừ khi đã có biến chứng

20% trường hợp viêm xoang mãn tính làm ảnh hưởng tới niêm mạc đường hô hấp, như hen. Do đó cần phải xác định và điều trị hen. Nguyên nhân khác gây ra viêm xoang mãn tính có thể là pô líp mũi hoăc xoang.

Điều trị viêm xoang mãn tính thường là nội khoa bao gồm việc rửa mũi hàng ngày bằng nước muối sinh lý 0.9% và thuốc xịt mũi chứa cortisone. 10% các trường hợp có thể cần nội soi dưới gây mê toàn thây để nới rộng đường từ xoang đến mũi.

Tên của phẫu thuật được gọi từ cách điều trị xoang (hình dưới) và cần lưu viện 1 ngày:

• Phẫu thuật mở xoang hàm
• Phẫu thuật cắt xoang sàng
• Phẫu thuật mở thông xoang bướm đơn thuần

Bác sĩ sẽ giải thích nguy cơ và lợi ích của các lựa chọn và cùng bạn thảo luận về phương pháp phù hợp nhất với bạn.

Giáo sư Pierre Verdalle là bác sĩ tai mũi họng và phẫu thuật Mặt – Cổ đến từ Pháp. Cùng với bác sĩ chuyên khoa người Pháp khác, giáo sư Verdalle mang đến cho khách hàng dịch vụ khám chữa bệnh chất lượng cao.

Để được tư vấn cụ thể về bệnh lý về mũi và xoang mũi, vui lòng liên hệ: (84-24) 3577 1100 hoặc gửi để lại số điện thoại của quý khách tại đây chúng tôi sẽ liên hệ với quý khách.